Η ανακοίνωση του Προέδρου του ΣτΕ, σχετικά με την συνταγματικότητα συγκεκριμένων άρθρων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ), ενόψει της καθαρογραφής της τελικής απόφασης τον Ιανουάριο, επιτάσσει προς τον ίδιο τον θεσμό του Δικαστηρίου, την εκτελεστική και νομοθετική εξουσία, την Διοίκηση και την Αυτοδιοίκηση, που ασκούν κρατική εξουσία ανεξαρτήτως της εκάστοτε κατανομής των αρμοδιοτήτων τους και τον επιστημονικό τεχνικό και νομικό κόσμο, να ενεργήσουν στο πλαίσιο της ευθύνης τους και του θεσμικού ρόλου που τους αναλογεί στον καθένα κατά τρόπο, που να μην θέτει σε διακινδύνευση αλλά αντιθέτως να θωρακίζει και να διασφαλίζει:
- την ενεργειακή αναβάθμιση του κτιρίου, σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς και εθνικούς κλιματικούς στόχους,
- την ισχύ του συνολικού πλέγματος της νομοθεσίας, που είναι ισχυρή και δεν περιορίζεται στις επίδικες διατάξεις του ΝΟΚ, όπως τέθηκαν στην κρίση του Δικαστηρίου, και
- την ασφάλεια δικαίου και την ισονομία στις πολεοδομικές αποφάσεις στο πλαίσιο της προώθησης στεγαστικών προγραμμάτων και επενδύσεων.
Οι Ελεύθεροι Επαγγελματίες Μηχανικοί (ΕλΕΜ) σεβόμενοι την συγκεκριμένη ανακοίνωση και το σκεπτικό της αλλά και γνωρίζοντας τον αρνητικό αντίκτυπο που θα προκαλέσει η σχετική απόφαση, στην παραγωγή των έργων τόσο σε οικονομικό επίπεδο όσο και στον βιοκλιματικό σχεδιασμό με περιβαλλοντικές συνέπειες, προτείνουμε τις εξής παρεμβάσεις σε δύο επίπεδα για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που προκύπτουν:
Α. Συγκεκριμένα σε ότι αφορά τα αποτελέσματα της αντισυνταγματικότητας σταθμίζοντας αφενός τις αρχές της ασφάλειας δικαίου, της προβλεψιμότητας και της προστατευόμενης εμπιστοσύνης των διοικουμένων και αφετέρου το δημόσιο συμφέρον όπως ακριβώς αναφέρει και ο κος Πρόεδρος στην ανακοίνωσή του,
- Η απόφαση δεν πρέπει να καταλαμβάνει τις οικοδομικές άδειες οι μελέτες των οποίων με αποδεδειγμένο, αδιαμφισβήτητο πρωτόκολλο έχουν κατατεθεί σε οποιαδήποτε υπηρεσία έχει σχέση με την έκδοση αδείας (ΥΔΟΜ, Αρχαιολογία, ΣΑ κτλ).
- Επομένως να διευκρινιστεί ως χρόνος έναρξης έργου η ολοκληρωμένη μελέτη που επίσημα έχει κατατεθεί στις αρμόδιες υπηρεσίες. Αυτή ήταν άλλωστε και διαχρονικά η αντιμετώπιση της Πολιτείας σε ανάλογες περιπτώσεις.
Β. Εκτιμούμε ότι έχουν ωριμάσει πλέον οι συνθήκες για μια ριζική τομή στην πολεοδομική νομοθεσία ως προς τον ΝΟΚ, αλλά και στον τρόπο διαχείρισης της έκδοσης αδειών υλοποιώντας τις διαχρονικές προτάσεις της ΕλΕΜ.
Με δεδομένο το υποχρεωτικό θεσμικό πλαίσιο και αναγνωρίζοντας τα θετικά σημεία του ΝΟΚ και έχοντας επιπλέον την εμπειρία εφαρμογής και προηγούμενων οικοδομικών κανόνων, καθώς και την γνώση του συνολικού υποχρεωτικού θεσμικού πλαισίου για την κατασκευή των έργων όπως: ΚΤΙΡΙΟΔΟΜΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ, ΚΕΝΑΚ, ΚΑΝΕΠΕ, ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΠΥΡΑΣΦΑΛΕΙΑΣ, ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΟΤΗΤΑ, θεωρεί ότι έχει επέλθει χρόνος για μια τομή που θα απλοποιήσει τον ΝΟΚ και θα τον καταστήσει λειτουργικό και μη αμφισβητούμενο με βασικό εργαλείο τον Συντελεστή Όγκου (ΣΟ) την θεσμοθέτησή του ως κύριου και καθοριστικού μεγέθους σε κάθε κτιριακή κατασκευή. Και συγκεκριμένα:
- Να διατηρηθούν οι ειδικές προβλέψεις του άρθρου 6, η κάλυψη του άρθρου 12, η τοποθέτηση του κτιρίου του άρθρου 14 και του άρθρου15 περί υψών, καθώς και τις υπόλοιπες διατάξεις και άρθρα.
- Να αναδιατυπωθεί το άρθρο 11 σε «Ο ΣΔ είναι το αριθμητικό μέγεθος για τον υπολογισμό του ΣΟ» και να καταργηθούν οι σχετικές διατάξεις άρθρου 11.6 που αφορούν τις μη προσμετρούμενες επιφάνειες.
- Να αναδιατυπωθεί το άρθρο 13 σε «Όλοι οι χώροι να υπολογίζονται στον ΣΟ» και να μην υπάρχουν εξαιρέσεις.
- Οι περί κινήτρων διατάξεις να μην περιλαμβάνονται στον ΝΟΚ.
Γ. Κατάργηση των ΥΔΟΜ και επαναφορά των Πολεοδομικών Υπηρεσιών υπό την εποπτεία του ΥΠΕΝ με λειτουργία άρτια στελεχωμένων και στελεχωμένων και εξοπλισμένων Πολεοδομικών Υπηρεσιών ανά Περιφερειακή Ενότητα και όπου κριθεί αναγκαίο.
Η ΕλΕΜ θα συμβάλλει με κάθε πρόσφορο τρόπο, ώστε η πρόσφατη ανακοίνωση του Προέδρου του ΣτΕ, σχετικά με την συνταγματικότητα συγκεκριμένων άρθρων του ΝΟΚ, να μην αποτελέσει τελικώς το επιστέγασμα αδυναμίας συνεννόησης μεταξύ Νομικού και Τεχνικού κόσμου, ως προς τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και του τρόπου αντιμετώπισής της στο πλαίσιο της «αειφορίας», όπως προβλέπεται στο ΑΡΘΡΟ 24 του Συντάγματος, αλλά ως αφετηρία για την ορθολογική αντιμετώπιση των προβλημάτων, που ανακύπτουν στο πλαίσιο της συντεταγμένης πολιτείας, προς όφελος του Περιβάλλοντος, της Ανάπτυξης και του Δημοσίου Συμφέροντος.
Για την ΕλΕΜ
Ο Πρόεδρος
Ιωάννης Δαμ. Κυριακόπουλος